​Juryrapport
Dit jaar is het de derde maal dat de Ysbrand Grafiekprijs wordt toegekend. De prijs is in het leven geroepen om Jos van Amsterdam - medeoprichter en fervent pleitbezorger van het Grafisch Atelier Alkmaar - te eren en grafici die in zijn avontuurlijke en ambachtelijke geest werken een waarderend duwtje in de rug te geven.
​
De prijs is per definitie geen wedstrijd in onze ogen, net zo min als kunst een wedstrijd is.
Grafische kunstenaars worden uitgenodigd drie tot vijf werken van de afgelopen twee jaar, relevante informatie/toelichting over de prenten en een cv digitaal in te sturen. Dit keer hebben 43 grafici dat gedaan, ze kwamen uit alle hoeken van Nederland.
De jury heeft alle inzendingen beoordeeld en kwam tot de conclusie over het geheel van de inzendingen dat die een verrassende en soms overdonderende kwaliteit bezaten. Eens te meer wordt bewezen bepaalde facetten van de beeldende kunst alleen in grafiek kunnen worden bereikt.
​
De jury bestond uit de volgende kunstenaars in alfabetische volgorde:
-
Jan Baas
-
Rolluf van Laar
-
Annemarie Timmer
-
Marja Vleugel*
*Het gebruik is dat de winnaar van de vorige Ysbrand Grafiekprijs zitting neemt in de volgende jury. Helaas was Ciska Poldervaart wegens gezondheidsproblemen daartoe niet in staat.
​
De jury heeft de 43 inzendingen bestudeerd en gebruikelijk is dat drie tot vijf kunstenaars voor een nadere ontmoeting in levende lijve worden uitgenodigd. Dat geeft de uitgelezen kans het werk in het echt te zien, nadere toelichting en vragen beantwoord te krijgen, tot en met soms specialistische technische kennis uit te wisselen. Dit keer werden na beraad vijf inzenders daarvoor in volgorde van ontmoeting uitgenodigd:
-
Henriette Boerendans
-
Domenique Himmelsbach de Vries
-
Carola Rombouts
-
Hanna de Haan
-
Ton Lamper
​​
Iedere ontmoeting met de kunstenaar en haar/zijn werk was een bevestiging dat we te maken hadden met zeer uitgesproken, gelouterde, speelse en kunstenaars met goed doordachte ideeën, èn met navenante prenten. Iedere keer besefte de jury dat het steeds moeilijker werd om een gedegen en houtsnijdende keuze te maken.
Na een uitgebreide bespreking werd besloten dat ieder een lijstje in volgorde van de kunstenaars zou maken, dat leverde uiteindelijk op dat de jury unaniem Hanna de Haan als winnaar van de Ysbrand Grafiekprijs 2024 uitroept.
De jury beseft dat haar keuze een conditionele keuze is en dat de andere kunstenaars intrinsiek niet minder zijn. Allen worden het komende jaar uitgenodigd voor een tentoonstelling in het Grafisch Atelier Alkmaar.
​
Zoals gezegd, het is geen wedstrijd.​
Hanna de Haan maakt houtsneden, etsen, litho’s. Haar onderwerp lijkt architectuur, maar dat is bedrieglijk, het zijn geen bestaande gebouwen, maar aanzetten tot een imaginaire en droomruimtes. Ze experimenteert graag en veel en gaat op zoek naar wat haar bevalt, ze schroomt niet eerdere onderdelen uit het beeld weg te halen en te vervangen. Haar interesse ligt in eerste instantie niet bij oplage (een ogenschijnlijk essentieel gegeven bij grafiek) maar meer bij de resultaten die alleen in grafiek te behalen of te maken zijn. Zo verkiest ze kartondruk (als diepdruktechniek) vanwege de mogelijkheid heel direct en tekenend te kunnen krassen, zoals ze ook in haar schetsboeken doet, zodat ze niet uitglijdt op een gladde etsplaat.
Gedurende haar carrière kwam ze tot de slotsom dat ze een pure graficus is.
Ze vertelde dat ze sinds drie jaar na de geboorte van haar dochter ‘speelser’ is geworden. Ze zaagt haar houtsneden in stukken, snijdt haar kartonnen drukplaten in stukken en plakt ze in elkaar tot driedimensionale wandobjecten, die zeer gloeiend tot hun recht komen op een wand (‘het licht moet het pakken’).
​
Daarnaast experimenteert ze met zogenaamde keukenlitho - van aluminiumfolie gedrukte vlakdruk geprepareerd met cola - en alles waar ze tegenaan loopt.
​
Ze is niet bang voor grote formaten. Hanna de Haan maakte in 2018 een cirkelvormige installatie van 20 grote houtplaten (244 x 122 h x b), een diameter van zeven meter, waarin je letterlijk door een denkbeeldige stad aan zee loopt, dat op bescheiden schaal het Panorama Mesdag naar de kroon steekt.
​
Een terechte prijs voor een bijzondere en hardwerkende kunstenaar.
​
De jury van 2024.
