Wim Jonkman

"Niets is wat het lijkt"

 

Wim Jonkman was in 2022 één van de vijf genomineerde grafici voor de tweede Ysbrand Grafiekprijs. Hij werd uitgenodigd om zijn werk te komen presenteren voor de jury in het GAA.
We hadden slechts één prijs om uit te reiken, deze ging naar Cisca Poldervaart. De overige kunstenaars mogen hun werk tentoonstellen in onze galerie. Wim Jonkman is één van hen.

Jury rapport: 

Wim Jonkman, lithograaf, toonde groot formaat prenten; uit zijn werk komt een enorme vakkennis en gedrevenheid bij de lithotechniek naar voren; kleurrijk werk, met veel vaart en humor en raadselachtige titels.

 

Het werk van Wim Jonkman werk bestaat voornamelijk uit steendrukken. Deze grafische techniek heeft hem, tijdens zijn studie aan de Gerrit Rietveld Academie in Amsterdam (1966-1973), nooit meer losgelaten. Om zich er verder in te specialiseren vertrok hij, samen met zijn vrouw, naar Parijs, waar zij vervolgens 6 jaar verbleven.

 

Eenmaal terug in Nederland, (begin 1979) waar hij in deeltijd docent steendruk werd aan de Minerva Academie te Groningen, zette hij, nu in Noord-Groningen, een goed geoutilleerde steendrukwerkplaats op,(steendrukkerij Obelisk) waar  hij naast zijn eigen beeldende activiteiten ook kunstenaars uit binnen en buitenland ontvangt.

 

Het grafische werk van Wim Jonkman,kenmerkt zich door een beeldtaal met een hang  naar deconstructie, ontkenning van, of het ter discussie stellen van het waargenomene. Kortom .. wat zien we nu eigenlijk? Het leidt tot een beeldend steekspel van wegduwen en verbinden, van samenstellen (uit heterogeen beeldmateriaal) en ontleden (tot “stukjes”werkelijkheid). Als gevolg van deze werkwijze ontstaat er langzaam aan een spanningsveld tussen het herkenbare en het ondefinieerbare, waardoor het werk uiteindelijk voor meerdere uitleg vatbaar wordt. In zijn composities zoekt hij naar een verhalende opbouw.

 

Beeldfragmenten transformeren tot een toneelscene, waarin zich veel tegelijk afspeelt. Figuren, silhouetten maken een gebaar of verschuilen zich in afwachting van het moment, dat zij zich op één of andere wijze kenbaar zullen maken. Er wordt een loopje genomen met het platte vlak. Doorkijkjes, spiegelingen, labyrintische ruimtes, etc.

 

De aanschouwer wordt geacht keuzes te maken, uit deze discontinue beeldlagen, om zich op een begrijpelijke manier te kunnen verhouden tot datgene waar hij naar kijkt (wil kijken).Je zou haast zeggen:”net als in het echt”.Om ons heenkijkend zegt hij, nemen we maar een klein deel waar, van alles wat binnen ons blikveld valt. Het meeste sluiten we tijdens onze observaties gewoon buiten, we filteren het, laten het niet toe, al naar gelang onze intenties. En gelukkig maar!!!! Zodoende kunnen we adequaat omgaan met de stortvloed aan beelden die ons netvlies te allen tijde bereikt. De hersenen, ons overlevingsorgaan bij uitstek, zijn hiervoor verantwoordelijk, er is hier sprake van selectieve, dan wel intentionele waarneming.

 

Als gevolg van dit alles heeft het door ons waargenomene een fragmentarisch, collageachtig karakter. Onze hersenen, in de wens ons gerust te stellen, transformeren één en ander, langs associatieve weg, tot een, voor ons gevoel(!), homogene “Umwelt”.Het intrigerende is dat die er, voor een ieder van ons, anders uitziet, omdat de“associatiemachine” gekoppeld is aan ieders persoonlijke geschiedenis.

Deze wereld, tracht Wim Jonkman vorm te geven. Het ene moment via de vele boeiende mogelijkheden van de steendruktechniek, dan weer via de verrassende mogelijkheden van de gemengde techniek en de collage.